Boyun Fıtığı
Boyun Fıtığı nedir?
Omurlar ve omur kemikleri arasında bulunan diskler omurgayı oluşturur. Kafatasının tabanından kuyruk sokumuna kadar uzanan omurga; boyun, sırt ve bel bölgelerinden meydana gelmektedir. Omurlar arasında bulunan diskler, omurlara binen yüklere karşı şok emici yastıklar gibi görev yapar. Omurları destekleyen diskler bitişik omurlar arasındaki kıkırdak yapılardır.
Boyun bölgesinde bulanan 7 adet omur arasında toplamda 5 adet disk bulunmaktadır. Diskler omurganın esnekliği sağlayan yapılardır. Disk yapısı iç kısımda bulunan çekirdek maddesi ile dış kısmını çevreleyen lifli halkadan oluşmaktadır. Boyun bölgesindeki disklerin çekirdek maddesinin dışarıya doğru taşması ve omurilik kanalından geçen sinirlere baskı yapmasına boyun fıtığı denir.
Boyun Fıtığının nedenleri nelerdir?
Doğal yaşlanma süreci ile disklerinin yapısının bozulması ve disk maddesi içindeki su miktarının azalması sonucu diskler görevini yerine getiremez. Ani ağır yüklere maruz kalma, tekrarlayan zorlayıcı hareketler, travma, kaza veya düşme diskin dışarıya doğru taşmasına neden olur. Uzun süre ergonomik olmayan pozisyonlarda bulunan ofis çalışanları boyun bölgesindeki eklemlerin zorlanması ve disklerin yıpranması boyun fıtığı oluşma riskini arttırır.
Boyun Fıtığının belirtileri nelerdir?
Boyun fıtığının en büyük belirtisi boyundan kürek kemiklerinin arası ile omuz ekleminden el parmak uçlarına kadar yayılan ağrılardır. Ağrı ile birlikte ilerlemiş fıtık vakalarında hastalar ağrı ve sinirin üzerindeki fıtık baskısından kaynaklı kollarının ve ellerinin bazı bölgelerinde uyuşma ya da karıncalanma hissedebilir. Sinirde görülen baskı uzun süre devam ederse sinirin çalıştırdığı kaslar da beslenemeyeceği için kuvvet kayıpları görülebilir. Her boyun ağrısı boyun fıtığıyla ilişkilendirilmemelidir. Hastalarda sıkça görülen belirtiler:
- Uzun süre devam eden boyun ağrısı
- Sırt, omuz ve el bölgesinde ağrı
- Etkilenen sinirin kontrol alanında uyuşma, karıncalanma
- İleri derece fıtıklarda kol ve elde kuvvet kaybı
- Etkilenmiş taraftaki elde kontrolün azalması
Boyun Fıtığı tanısı nasıl konulur?
Boyun fıtığı şüphesiyle başvurmuş hasta detaylıca değerlendirilir. Semptomların sıklığı, süresi, şiddeti gibi hastadan hastaya değişebilecek şikayetler sorgulanır ve ayrıntılı bir fiziksel muayene gerçekleştirilir. Fiziksel değerlendirmede hastanın duyu muayenesi, kas kuvvet değerlendirmesi ile refleksleri kontrol edilir. Hasta öyküsünden alınan bilgiler ve fiziksel değerlendirme bulguları sonucu ile radyolojik görüntüler (Manyetik Rezonans Görüntüleme veya Bilgisayarlı Tomografi) ile birlikte değerlendirilerek boyun fıtığı tanısı konulmaktadır.
Boyun Fıtığının tedavi yöntemleri nelerdir?
Boyun fıtığı tedavi yöntemleri hastanın fıtık derecesine, şikayetlerine ve genel fiziksel kapasitesine göre farklılık gösterir. Tedavi hastaya göre özel olarak planlanmalıdır. Tedavi sürecinde hastanın ihtiyacına göre uygulanabilecek çeşitli yöntemler mevcuttur. Bilimsel açıdan etkinliği kanıtlanmış olan tedavi yöntemleri manuel terapi, kayropraktik tedavileri; ağrı yönetimi ve hareket açıklığını arttırmayı hedefleyen yaklaşımlardır. Boyun çevresi kaslarını germe ve güçlendirme egzersizleri ile hastanın boyun hareketlerini daha rahat yapabilmesi hedeflenir. Günlük yaşamda hastanın semptomlarını arttıran aktivitelerini yeniden düzenleme, doğru postürün öğretilmesi gibi hasta eğitimi tedavinin etkinliği arttıran en önemli parçalardan biridir. Boyun fıtığında en sık görülen semptomlardan biri olan ağrı şikayetleri için uygulanacak ağrı eğitimi, stres yönetimi, nefes egzersizleri ile hastanın ağrı hakkında bilinçlenmesi amaçlanır. Hastanın tedavi sürecine aktif katılımının desteklenmesi daha hızlı iyileşmeyi sağlar.
